Li ta difisil pou imajine lak oswa lanmè san mwèt. Zwazo sa yo ap viv tout kote yo ka trape lòt moun ki rete akwatik oswa kolekte fatra. Mwèt la se yon zwazo agresif ak kont. Se tankou yon zwazo itilize k ap viv nan yon gwo gwoup ak toujou ap goumen pou yon pi bon kote oswa baz manje.
Nan lang ris, mo "mwèt" te itilize depi 18tyèm syèk la. Fòm nan pi ansyen "te" yo te jwenn nan anal yo, pou egzanp, nan "Lay nan lame Igor la." Li pa konnen egzakteman ki kote non zwazo a soti, men etimolog yo sijere ke sa a se akòz rèl yon mwèt, ki entèprete kòm "kiai".
Obsèvatè zwazo yo te kapab idantifye 44 espès mwèt. Pi gwo zwazo sa a gen yon anvlòp 1.5 mèt, ak yon sèl ki pi piti a - 0.5 mèt.
1. Pwa kò a nan mwèt se pa gwo anpil: an mwayèn, li chenn nan 240 a 400 gram. Kò a tankou yon Mens plim.
2. Mwèt komen an vole nan ti bann mouton, epi vòl yo se nan fòm yon triyang.
3. Mwèt lanmè yo bèl natasyon e yo ka menm dòmi sou dlo a.
4. Akòz prezans yon glann espesyal sou mwèt, tankou yon zwazo kapab bwè dlo sale. Glann sa a sitiye anlè je zwazo a, epi li netwaye san mwèt nan sèl, ki glann nan retire nan twou nen yo.
5. Mwèt yo kapab atake moun ki nan bann mouton, pwoteje espas pwòp yo. Etazini nan Amerik menm gen enstriksyon pou faktè sou sa yo dwe fè lè zwazo sa yo atake.
6. Nan sèten zòn, 70% nan rejim alimantè a nan mwèt se dechè lapèch.
7. Mwatye nwa tèt la ka kraze ze nan pwòp anbreyaj vwazen li si li remake yon moun pandan li tap mete yo oswa nan premye jou enkubasyon yo.
8. Nan Salt Lake City, gen yon kolòn 50-mèt nan granit, ak 2 zwazo an kwiv sou glòb lan. Nan fason sa a, yo te eseye perpétuer memwa nan mwèt Kalifòni, ki senbolize eta a nan Utah ak sove rekòt kiltivatè yo soti nan krikèt nan mitan an nan 19yèm syèk la.
9. Nan 2011, Mint nan Paris mete mwèt Audouin a sou yon pyès monnen lò 50 euro, yon zwazo san patipri ra ki ap viv sou kèk zile Mediterane a.
10. Mwèt lanmè gen manbràn naje, akòz ki yon zwazo sa a kalite deplase byen nan dlo a, men zwazo sa yo pa te atribiye a espès lanmè yo.
11. Dènyèman, mwèt yo konsidere kòm "kadav" ak konpetitè grav nan kòk ki rete sou teritwa a nan konsomatè ak dechè endistriyèl.
12. Pi piti manm nan fanmi an se ti mwèt la, pwa li an mwayèn 100-150 gram. Pi gwo mwèt la se mwèt lanmè. Pwa a nan tankou yon granmoun souvan depase 2 kilogram.
13. Mwèt pa gen okenn relasyon sosyal ak fanmi yo. Yo pa sèlman pafwa manje mwèt nan lòt espès yo, men tou detanzantan angaje yo nan kanibal.
14. Lè yon mwèt lachas pou pwason, li ka plonje anba dlo a antyèman ak tèt li.
15. Nan tout varyete mwèt yo, mwèt Kalifòni te vin pi entelijan an. Kontrèman ak lòt subspecies, tankou yon goiyon nich sou tè pwensipal la, nan yon zòn aleka soti nan lanmè a. Fason lavi nan tankou yon zwazo mennen nan lefèt ke Mormon yo te kòmanse adore goelan Kalifòni an tankou enkarnasyon diven nan Elohim.
16. Nan moman vòl la, mwèt la rive nan yon vitès 110 km / h.
17. Koloni ak mwèt souvan vin melanje. Yo vle fè nich ki tou pre ak eron, kormoran, kanna sovaj ak lòt espès zwazo yo.
18. Mwèt yo se zwazo entelijan ak kirye ki kapab jwe jwèt, vòlè bèt soti nan lòt zwazo, menm jan tou kouri dèyè lòt bèt e menm pran avantaj de moun.
19. Jiska laj 4 an, mwatye lanmè a gen plim gri, apre sa li kòmanse vin blan.
20. Yon mwèt bezwen yon gwo kantite manje pou yon lavi konfòtab - omwen 400 gram chak jou pou yon granmoun.
21. Pa gen anyen ki mal ki pral rive si yon sèl anbreyaj nan yon mwèt mouri. Nan yon sitiyasyon konsa, fi a imedyatman ponn plizyè ze plis. Pwosesis sa a ka repete nan mwèt jiska 4 fwa.
22. Pa konpòtman zwazo sa yo, maren yo te kapab aprann kijan pou detèmine pwoksimite yon tanpèt. Si yon mwèt chita sou yon ma oswa sou dlo a, lè sa a pa gen okenn bezwen pè nan yon tanpèt.
23. Nan Hitchcock a zwazo yo, Ameriken Aran Mwèt yo te dekri kòm zèl, moun kap fè tèt di moun kap kouri dèyè yo. Men, menm jan li te tounen soti, sa a trase pa te envante. Kòm yon rezilta nan atak vyolan pa mwèt aran Ewopeyen an, ki te koze pa lefèt ke gen moun ki antre nan teritwa zwazo a, moun nan soufri blesi nan tèt grav, ki nan plizyè ka mennen nan lanmò.
24. Mwèt la gen yon adaptasyon itil. Zèl zwazo sa a gen yon rapò ki pi wo nan lajè ak longè konpare ak zèl ki pi kout nan lòt zwazo, ki pèmèt mwèt la fè manèv fasil.
25. Mouèt granmoun gen tach diferan sou bèk yo ki te vin pwen referans vizyèl pou ti poul yo. Yo nan lòd yo konvenk granmoun yo regurgitate manje yo, ti poul gen beke nan mak sa yo.
26. Mwèt yo gen kapasite pou konstwi nich prèske nenpòt kote ak nan nenpòt ki materyèl. Yo ka bati yon nich soti nan zèb, plim, brendiy, rès nan privye, bwat ak lòt debri.
27. Anpil mwèt ivèrn nan lanmè Nwa oswa kaspyèn, ak kèk imigre nan Nò a oswa lanmè Mediterane a. Yo kapab emigre tou nan eta Afriken yo, Japon, ak Lachin.
28. Nan anpil kilti, mwèt la te konsidere kòm yon senbòl nan adaptabilite, libète ak yon fason kont lavi. Nan mitoloji Celtic ak Ilandè, Manannan Mac Lear te yon twonpe ak bondye nan lanmè a, e li te souvan dekri tankou yon mwèt.
29. Mwèt fè fas a anpil nan menas yo komen nan zwazo, tankou polisyon lwil oliv, liy anmele ak debòdman an plastik. Mwèt yon sèl-janb yo pa estraòdinè, e pandan ke zwazo sa yo adapte fasilman ak sa a kalite aksidan, rayisab konsyans mwèt pran etap sa yo pwoteje zwazo inik ak adorabl.
30. Si, pandan y ap kouve oswa manje ti poul yo, mwèt la wè danje, Lè sa a, yon tèt chaje pral kouvri tout koloni zwazo yo. Mwèt yo pral Lè sa a, vole moute nan lè a, kòmanse trese sou vòryen an ak kriyan.