Ki sa ki souverènte? Mo sa a ka souvan tande nan nouvèl la sou televizyon, osi byen ke nan laprès la oswa sou entènèt la. E poutan, se pa tout moun ki konprann ki vrè sans ki kache anba tèm sa a.
Nan atik sa a, nou pral eksplike sa ki vle di pa mo "souverènte a".
Ki sa souverènte vle di
Souverènte (fr. souveraineté - pouvwa sipwèm, dominasyon) se endepandans leta nan zafè ekstèn ak sipremasi pouvwa leta nan estrikti entèn la.
Jodi a, konsèp souverènte leta a itilize tou pou endike tèm sa a, pou distenge li de kondisyon souverènte nasyonal ak popilè.
Ki manifestasyon souverènte leta a
Souverènte nan eta a eksprime nan karakteristik sa yo:
- dwa eksklizif gouvènman an pou reprezante tout sitwayen nan peyi a;
- tout òganizasyon sosyal, politik, kiltirèl, espò ak anpil lòt òganizasyon yo sijè a desizyon otorite yo;
- eta a se otè bòdwo kote tout sitwayen ak òganizasyon, san okenn eksepsyon, dwe obeyi;
- gouvènman an gen tout levye enfliyans ki pa aksesib a lòt sijè: posibilite pou entwodwi yon eta dijans, fè operasyon militè oswa militè, enpoze sanksyon, elatriye.
Soti nan yon pwen de vi legal, manifestasyon prensipal la nan souverènte oswa sipremasi nan pouvwa leta se wòl prensipal la sou teritwa peyi a nan Konstitisyon an adopte pa li. Anplis de sa, souverènte leta a se endepandans peyi a sou sèn mondyal la.
Sa vle di, gouvènman peyi a li menm chwazi kou li pral devlope a, li pa pèmèt pèsonn enpoze volonte li. An tèm senp, souverènte a nan eta a eksprime nan chwa endepandan nan fòm lan nan gouvènman an, sistèm monetè, obsèvans nan règ la nan lwa, jesyon nan lame a, elatriye.
Leta ki aji sou direksyon yon twazyèm pati pa souvren, men se yon koloni. Anplis de sa, gen konsèp tankou - souverènte nasyon an ak souverènte pèp la. Tou de tèm vle di ke yon nasyon oswa yon pèp gen dwa pou yo detèmine tèt yo, ki ka manifeste poukont li nan diferan fason.